Dương Quốc Chính
17-8-2025
Mấy hôm nay mình thấy rộ thông tin từ anh chị em bò đỏ là nhờ có Cuba đặt tên lửa hột nhơn đe dọa Mỹ nên Mỹ mới không dùng vũ khí hạt nhân trong chiến tranh Việt Nam.
Thực ra, theo tất cả những gì mình biết thì Mỹ chưa bao giờ có ý đồ dùng vũ khí hạt nhân trong chiến tranh Việt Nam. Lần duy nhất được nhắc tới là khi trận Điện Biên Phủ sắp kết thúc, đã có thông tin là phía Pháp định đề nghị Mỹ can thiệp bằng bom nguyên tử, xóa sổ luôn cứ điểm Điện Biên Phủ. Nhưng Anh và Mỹ đều không đồng ý. Nhưng thời điểm đó Mỹ chưa hề can thiệp trực tiếp vào Việt Nam.
Khi chiến tranh Việt Nam diễn ra, Mỹ rút kinh nghiệm từ chiến tranh Triều Tiên, nên ban đầu chỉ áp dụng chiến tranh cục bộ, tức là giới hạn của cuộc chiến chỉ trong lãnh thổ VNCH, không có ý định lan rộng qua Lào, Campuchia hay Việt Nam Dân chủ Cộng hoà, vì Mỹ e ngại Trung Quốc can thiệp quân sự như đã làm ở Triều Tiên và phía Trung Quốc cũng đã đe dọa Mỹ điều đó một cách không chính thức qua vài thông điệp ngoại giao. Mỹ còn chả dám đánh rộng như vậy thì sao mà dám dùng bom nguyên tử trong bối cảnh Liên Xô cũng đã có bom nguyên tử?
Tuy nhiên, cũng có một sự kiện quan trọng mà anh em bò đỏ ngu dốt có thể vì thế mà suy diễn. Đó là khủng hoảng hạt nhân Cuba vào năm 1962. Cuộc khủng hoảng này diễn ra trong bối cảnh Mỹ đặt tên lửa ở Thổ Nhĩ Kỳ, đe dọa hạt nhân Liên Xô và ở Cuba cũng mới diễn ra sự kiện Vịnh Con Lợn năm 1961. Để hiểu tường tận câu chuyện này phải lật ngược thời gian về trước đó mấy năm.
Người anh em Fidel Castro thực ra chỉ là một người cánh tả, cũng như nhà cách mạng mà thanh niên Việt Nam hay vẽ hình lên áo là Che Guevara, chỉ là cánh tả thôi chứ không hề là cơm sườn. Khu vực Caribe và Nam Mỹ không hề là thiên đường của Chủ nghĩa cơm sườn mà chỉ phổ biến anh em cánh tả, Venezuela hay Nicaragua, Chile (trước Pinochet) hay Panama…cũng vậy cả.
Mọi người đừng có nhầm họ là cơm sườn. Từ cánh tả tới cơm sườn còn là một bước xa, anh em tả này vẫn chưa tới mức toàn trị mà chỉ quốc hữu hóa một số tài sản của tư bản và có thể theo kinh tế kế hoạch (kiểu Ấn Độ, Myanmar, Zimbabwe đã từng).
Đường lối chung của các anh em này là khi cướp chính quyền xong thì quốc hữu hóa các tài sản của bọn “tư bản giãy chết” (thường là thân Mỹ). Ở Cuba thì team của Fidel lật đổ nhà độc tài Batista (cánh hữu) rồi cũng quốc hữu hóa tài sản của anh em tư sản, cải cách ruộng đất, trong đó có cả tài sản của các doanh nhân, chủ đồn điền Mỹ. Tương tự với vụ Panama quốc hữu hóa kênh đào, cướp luôn tài sản của Mỹ (Mỹ xây dựng mà).
Chính vì những hành động đó, bản chất là cướp thôi, nhưng dưới ngọn cờ cánh tả là lấy tài sản của tư bản bóc lột về tay nhân dân, Mỹ không ưng nên quyết định can thiệp, cấm vận thương mại gần như toàn diện vào năm 1960 và đỉnh điểm là năm 1961 thì cắt đứt quan hệ ngoại giao với Cuba. Đầu đuôi chuyện Mỹ cấm vận Cuba nó là như vậy, không như đám bò đang tưởng tượng đâu.
Trong hoàn cảnh bị cô lập đó, Fidel quyết định xoay trục qua Liên Xô, đại ca của hệ thống XHCN lúc đó và dĩ nhiên Khrushchev dang tay chào đón người anh em cánh tả này. Kể từ đó Cuba mới ngả dần sang cơm sườn chứ không phải chủ đích từ đầu như bác mình. Trung và Nam Mỹ có còn nước cơm sườn nào khác đâu. Đến tháng 5/1960 thì quan hệ ngoại giao đầy đủ giữa Liên Xô và Cuba mới được thiết lập, chứ không phải ‘mặt trời chân lý chói qua tim’ bác Fidel ngay từ đầu.
Bác này cũng rất khác các lãnh tụ cơm sườn ở chỗ không hề xuất thân cần lao ít học mà là luật sư đàng hoàng, gia đình có điều kiện hẳn hoi. Một người em của Fidel và Raul tên là Juanita đã bất đồng chính kiến với con đường cơm sườn của hai anh, nên đã hợp tác với CIA rồi đào tẩu qua Mỹ sống. Gia đình của họ cũng khá là bi kịch khi anh em mâu thuẫn ý thức hệ. Đây là câu chuyện dài mình sẽ viết ở stt khác.
Không chỉ có cấm vận, Mỹ còn hậu thuẫn cho một sự kiện kinh thiên động địa nữa là sự kiện Vịnh Con Lợn, với mưu đồ lật đổ Fidel Castro, do anh em CIA đạo diễn. Đại khái vụ này là CIA hỗ trợ anh em Cu kiều phản động lưu vong đổ bộ vào Cuba để lật đổ chính quyền, kiểu như “chuyển lửa về quê hương” của anh em cờ vàng VNCH ngày xưa định mần nhưng thất bại. Cuộc đổ bộ thất bại trong vòng ba ngày.
Sau sự kiện Vịnh Con Lợn, Fidel Castro càng lo ngại rằng Mỹ có thể xâm lược Cuba bất cứ lúc nào và đẩy Cuba lại gần Liên Xô hơn để mong được bảo kê. ngược lại Mỹ cũng e ngại mối quan hệ Liên Xô – Cuba biến Cuba thành con dao dí vào sườn nước Mỹ.
Trong bối cảnh căng thẳng đó, Khrushchev đã đưa ra quyết định táo bạo là triển khai tên lửa có đầu đạn hạt nhân đặt ở Cuba nhằm mục đích đe dọa Mỹ, bảo vệ Cuba. Hành động này hoàn toàn bí mật nhưng vẫn bị Mỹ phát hiện bằng máy bay do thám và đẩy hai nước tới bờ vực của chiến tranh hạt nhân và Thế chiến 3.
Cuộc khủng hoảng hạt nhân này được coi là một sự kiện quan trọng trong lịch sử chiến tranh lạnh, mình không trình bày cụ thể ở đây, vì dài dòng, anh em hỏi thằng Google hay AI là biết. Thường mình chỉ hay làm những việc mà con AI nó còn đuối, đó là phân tích, xâu chuỗi các sự kiện lịch sử, chứ còn sự kiện diễn ra thế nào thì để bọn kia làm đi. Sau này cách dạy lịch sử cũng nên như vậy chứ không phải là tầm chương trích cú.
Anh em chỉ cần biết là cuộc khủng hoảng diễn ra trong vòng 13 ngày, phe diều hâu của Mỹ đã định tấn công quân sự xóa sổ luôn nước Cuba anh em, nhưng cuối cùng Mỹ chỉ phong tỏa vùng biển Cuba để chặn anh em Liên Xô đem tên lửa qua. Thực ra cả hai thằng đều dát chết và hiểu là bùm nhau thì trạng chết chúa cũng băng hà. Đó cũng là lý do khiến Putin bây giờ cũng chỉ gáy thế thôi chứ quyết định bấm nút hạt nhân không hề đơn giản như hồi Truman quyết định thả bom nguyên tử xuống Nhật Bản (do mình Mỹ có hàng này).
Kennedy và Khrushchev quyết định đàm phán, hai bên đều xuống thang với các điều khoản:
Mỹ cam kết không xâm lược Cuba (giữ đúng đến tận giờ) và Liên Xô đồng ý tháo bỏ vũ khí hạt nhân đem về nước dưới sự giám sát của LHQ.
Thỏa thuận ngầm là Mỹ cũng rút tên lửa khỏi Thổ Nhĩ Kỳ (đe dọa Liên Xô). Sau đó hai bên quyết định thành lập đường dây nóng để đối thoại trực tiếp trong các cuộc khủng hoảng. Sự kiện này cũng là dấu mốc trong việc hai phe phải tự kiềm chế lẫn nhau trong việc chạy đua hạt nhân.
Câu chuyện nó dài dòng vậy nhưng thông tin này mới thực sự chứng minh đàn bò kia nó ngu dốt thế nào! Cuộc khủng hoảng hạt nhân này diễn ra vào giai đoạn Khrushchev lãnh đạo Liên Xô và ông này lại không hề ủng hộ VNDCCH đánh Mỹ, cũng không viện trợ quân sự cho Việt Nam DCCH.
Sự kiện Vịnh Bắc Bộ, ngòi nổ của việc Mỹ tham chiến vào Việt Nam bắt đầu từ tháng 8/1964, tức là sau khi Liên Xô đã rút hết cả vũ khí hạt nhân khỏi Cuba rồi và không bao giờ dám tái diễn điều đó (Hai thằng cam kết với nhau và đều biết sợ rồi).
Vậy thì cái lý luận của đàn bò là nhờ có Cuba chĩa tên lửa vào Mỹ nên Mỹ mới không dám chơi vũ khí hạt nhân ở Việt Nam là ngu dốt. Mỹ đổ quân vào VNCH là từ năm 1965 cho tới năm 1973 rút quân thì làm gì có tên lửa hạt nhân nào ở Cuba chĩa vào Mỹ đâu mà đe dọa? Mà Mỹ cấm vận Cuba là từ trước khủng hoảng hạt nhân chứ không phải vì Cuba hy sinh thân mình để đặt tên lửa dẫn tới bị Mỹ cấm vận.
Để giải thích cho mối quan hệ nồng thắm Cuba – Việt Nam thì đơn giản chỉ là kẻ thù của kẻ thù là bạn. Vì Cuba trong tình trạng bị Mỹ đe dọa như vậy nên họ buộc phải kéo chiến tranh chống Mỹ ra xa nước họ bằng cách bơm đồ cho Việt Nam DCCH. Cứu người chính là cứu mình mà thôi.
Hơn nữa, hệ thống XHCN lúc đó chia hai phe, Cuba theo Liên Xô nên tự nhiên thân (thủy chung) với Việt Nam hơn là Bắc Triều Tiên theo Trung Quốc, đơn giản thế thôi. Còn sau khi Liên Xô sập rồi, Cuba lại càng phải ôm chân Việt Nam sao dám bỏ, vì còn đàn anh nào đâu, biết chơi với nước nào?
Mối quan hệ Cuba với Trung Quốc dù sao cũng có sự nghi kỵ hơn là với Việt Nam bởi vì Cuba ngày xưa là đệ ruột của Liên Xô chứ không theo Trung Quốc. Tất nhiên tuyên truyền thì cứ chém là tình nghĩa thủy chung trước sau như một, nhưng phân tính lý tính thì nó như bên trên, muốn không thủy chung cũng khó. Chỉ có chung quyền lợi thì thủy chung bền vững thôi. Nếu Cuba quay xe thân phương Tây và Mỹ thì không chắc sẽ còn thủy chung với Việt Nam đâu.